رفتارهای مطلوب برای رسیدن به سلامت اجتماعی کدامند؟ - وبلاگ دیدنی ها

به گزارش وبلاگ دیدنی ها، سلامت، ابعاد مختلفی دارد که توجه همزمان به همه آن ها می تواند تأمین کننده احتیاج جوامع در این خصوص باشد. محققان کشور در این زمینه، نقش رفتارهای اجتماعی مطلوب را در ارتقای سلامت اجتماعی کشور ارزیابی نموده اند.

به گزارش وبلاگ دیدنی ها، طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت که در سال 1948 منتشر شد، سلامت عبارت است از رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی و نه فقط نبود بیماری یا معلولیت. دراین تعریف بعد اجتماعی سلامت نیز برای اولین بار معرفی گردید. بر این اساس، هر سه بعد سلامت اثرات متقابل بر هم دارند. به عنوان مثال بعد اجتماعی سلامت اثرات پیشگیرانه بر روی دو بعد جسمی و روانی دارد. اما از همان ابتدا در تعریف سلامت اجتماعی این سؤال مطرح بود که آیا بعد اجتماعی سلامت به شرایط شخص تأکید دارد یا شرایط محیط اجتماعی را نشان می دهد.

به گفته محققان، در تعریف ارائه شده اولین همایش سلامت اجتماعی کشور که حاصل اجماع انجمن های علمی کشور بوده است، سلامت اجتماعی، ارزیابی و شناخت فرد از چگونگی عملکرد خود در اجتماع و کیفیت روابط او با افراد دیگر است. معین کننده های شرایط سلامت اجتماعی افراد از یک سو مشمول رفتارهای اجتماعی فردی است که اثرات شناخته شده و مثبتی بر سلامت جسمی و روانی وی داشته و موجبات ارتقای سازگاری اجتماعی و تعامل فرد با محیط پیرامون و درنهایت ایفای نقش مؤثر در تعالی و رفاه جامعه می گردد و از سوی دیگر محیط مشوق و ظرفیت ساز برای ایفای نقش افراد جامعه را شامل می گردد.

این موضوع مهم، دستمایه گروهی از پژوهشگران کشور از دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه علوم پزشکی ایران و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی برای انجام یک پژوهش قرار گرفته است. در این پژوهش، رفتارهای اجتماعی خاص و مطلوب به عنوان ضرورت ارتقای سلامت اجتماعی مردم ایران مورد آنالیز واقع شده اند.

در این مطالعه کیفی، محققان برای گردآوری اطلاعات مورد احتیاج خود از دو روش آنالیز متون و نظرات خبرگان به روش بحث گروهی متمرکز استفاده نموده اند.

بر اساس یافته های این پژوهش، تغییر رفتار، احتیاجمند به کارگیری الگوهایی مبتنی بر شواهد ازجمله بازاریابی اجتماعی است. محققان پیشنهاد داده اند پس از آنالیز شرایط اتخاذ این رفتارها در جامعه، موانع رفتار مطلوب اجتماعی آنالیز شده و برنامه بازاریابی اجتماعی برای ترویج این رفتارها تدوین گردد و استقرار یابد.

به گفته بهزاد دماری، استاد گروه حکمرانی و سلامت پژوهشکده علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی تهران و دیگر همکارانش در این تحقیق، بر طبق یافته های مطالعه ما، بیست رفتار اجتماعی مطلوب در این زمینه عبارتند از پذیرش تنوع، عدم بدگمانی، اعتقاد به حقوق انسانی، دروغ نگفتن، گفتار اثرگذار، تعادل، مسئولیت پذیری، همکاری، برادری، تواضع، نظم (مدیریت فردی)، وفای به عهد و امانتداری، نقادی، صبر و بخشش، انفاق، مشورت گرفتن، تبادل فرهنگی، مراقبت از هویت و احترام به محیط زیست.

آن ها معتقدند: بر اساس شواهد علمی متقن، بهبود سبک زندگی در ارتقای سلامت مردم تأثیر دارد و رفتارهای اجتماعی مطلوب بخشی از سبک زندگی سالم محسوب می شوند.

این محققان می افزایند: بر این اساس، پیشنهاد می گردد یافته های پژوهش ما در سیاست گذاری های شورای اجتماعی کشور، حوزه اجتماعی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، کمیسیون های اجتماعی و فرهنگی مجلس شورای اسلامی و شورای عالی سلامت و امنیت غذایی کشور مورد استفاده قرار گیرد و به عنوان بخشی از مداخلات اسناد سیاستی در حوزه سلامت جسمی، سلامت روانی و سلامت اجتماعی به کار گرفته گردد.

این یافته های علمی پژوهشی در حوزه سلامت را فصل نامه دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی تهران منتشر نموده است.