تکیه تجریش یادمان دوره قاجار - وبلاگ دیدنی ها

به گزارش وبلاگ دیدنی ها، وارد بازارچه که می شوی، نخستین چیزی که نظرت را جلب می نماید، مردمانی هستند که شاید بتوانی از روی چهره هایشان به ملیت شان پی ببری. تعداد گردشگران خارجی لابه لای آدم هایی که می بینی کم نیست. بازارچه طبق معمول مملو از انبوه جمعیتی است که یا در حال سیاحت معماری شبه قجری بازارچه اند، یا مشغول رصد کردن کالا ها و قیمت ها و یا در غرفه هایی متراکم و عمدتاً هم قدوقواره، دست به کار خرید و معامله هستند.

در بازارچه اقلام و اجناس مختلفی می بینی. از میوه و تره بار و سایر مایحتاج عمومی تا شال و سربند و انواع پوشاک، از نقره و انواع وسایل زینتی تا فلزات و اقلام سنتی که چشم هر گردشگری را در مقام مسافر برای خرید هدیه و سوغات می نوازد.

جهت بازارچه را تا خاتمه که طی کنی، به ورودی دیگری می رسی که باز شمایلی قجری دارد. وارد می شوی و می رسی به محوطه ای در ضلع شمالی امام زاده صالح. این محوطه بازِ مستطیل شکلِ مسقف به سقف شیروانی که ساختار و وضعیتی شبیه اماکن تاریخی و مذهبی دارد، همان تکیه تجریش معروف است که در گذشته فقط تکیه بوده و محل به جا آوردن آیین ها و مراسم سنتی و مذهبی. مردم محلی می گویند که بنای تکیه بیش از صد سال قدمت دارد. تکیه دارای دو طبقه است که طبقه فوقانی آن به 22 پنجره منتظم و هم اندازه مزین است و هر کدام زاویه ای به طبقه نخست و صحن تکیه گگردده اند. این طبقه فوقانی در زمان سوگواری سالانه به مناسبت سالروز شهادت پیشوای سوم شیعیان، امام حسین (ع) در ایام محرم، محل استقرار زنانی است که در آیین عزاداری سید الشهدا شرکت می نمایند.

وسط صحن در طبقه پایین تکیه، سکویی مستطیل شکل وجود دارد که محل قرار دریافت تختِ نمایشِ سنتی، آیینی و مذهبی شبیه خوانی یا همان تعزیه است. تخت شبیه خوانی در واقع صورتِ سنتی صحنه یا سنِ تأ تر است. با این تفاوت که در تأ تر تماشاچیان مقابل صحنه می نشینند اما در تعزیه یا همان شبیه خوانی جایگاه ها دور تا دور تختی که وسط قرار گرفته چیده می گردد و تماشاچیان روی آن می نشینند و نمایش را می بینند. تفاوت شبیه خوانی در تکیه تجریش با سایر شبیه خوانی ها این است که به خاطر نوع معماری تکیه، مردان در طبقه اول یا همان صحن، دور تخت می نشینند و زنان از زاویه یکی از پنجره های مشرف به صحن در طبقه فوقانی به نمایش آیینی و مذهبی تعزیه گوش می دهند.

این تکیه در سال 66 (1987.م) بر اثر سیل تخریب و دوباره بازسازی شد. نکته جالب توجه این است که باوجود تخریب قسمت های مختلف آن در سیل 66، سقف شیروانی صحن که به صورت کلاف شیروانی ساخته شده بود پابرجا ماند و تخریب نشد. تکیه تجریش 25 مهرماه 1383 (2004.م) به عنوان اثر ملی و میراث فرهنگی ثبت شد.

در بازارچه تجریش قدم زدن و دقایقی هم کلام شدن با اهالی قدیمی و کسبه ، اطلاعات زیادی را نصیبت می نماید. هر کدام از غرفه های تکیه تجریش در گذشته به نام یکی از اهالی قدیمی محله بوده است. نام هایی که امروز در یاد و خاطر بومیان منطقه تجریش زنده است.